पु. ल. देशपांडे, अर्थात पुरुषोत्तम लक्ष्मण देशपांडे, हे महाराष्ट्राचे लाडके व्यक्तिमत्त्व होते. ते एक अष्टपैलू कलाकार होते. लेखक, नाटककार, संगीतकार, अभिनेता, दिग्दर्शक, वक्ते आणि विनोदी लेखक म्हणून त्यांनी मराठी कलाविश्वात मोलाचे योगदान दिले. त्यांच्या विनोदी लेखनाने आणि मनमोहक शैलीने अनेक पिढ्यांच्या वाचकांना आनंदित केले.

त्यांच्या काही प्रसिद्ध साहित्यकृतींमध्ये ‘बटाट्याची चाळ’, ‘व्यक्ती आणि वल्ली’, ‘अपूर्वाई’, ‘पुरंदरे’ आणि ‘खोगीरभरती’ यांचा समावेश आहे. त्यांनी लिहिलेली नाटकेही तितकीच लोकप्रिय ठरली, ज्यात ‘तुझे आहे तुजपाशी’, ‘ती फुलराणी’ आणि ‘वाऱ्यावरची वरात’ यांचा उल्लेख करता येईल.

पु. ल. देशपांडे यांची भाषणेही खूप गाजली. त्यांच्या विनोदी शैलीमुळे आणि सहज संवाद साधण्याच्या कौशल्यामुळे त्यांची भाषणे श्रोत्यांना खिळवून ठेवत असत. त्यांचे संगीत प्रेमही सर्वश्रुत होते. त्यांनी अनेक चित्रपटांसाठी संगीत दिग्दर्शन केले आणि गायनही केले.

पु. ल. देशपांडे यांना त्यांच्या कला क्षेत्रातील योगदानाबद्दल अनेक पुरस्कारांनी सन्मानित करण्यात आले, ज्यात ‘पद्मभूषण’ आणि ‘महाराष्ट्र भूषण’ यांसारख्या मानाच्या पुरस्कारांचा समावेश आहे. ते केवळ एक कलाकार नव्हते, तर एक संवेदनशील आणि समाजाभिमुख व्यक्ती होते. त्यांनी आपल्या कलेतून नेहमीच सामाजिक संदेश दिला.

पु. ल. देशपांडे यांचे कार्य आजही लोकांच्या मनात जिवंत आहे. त्यांची पुस्तके, नाटके आणि भाषणे आजही तितक्याच आवडीने वाचली आणि ऐकली जातात. ते खऱ्या अर्थाने महाराष्ट्राचे सांस्कृतिक वैभव होते.